Een paar weken geleden maakte ik met een vriendin uit mijn studietijd in Maastricht een wandeling in de omgeving van Gulpen. Zij komt uit de Randstad en is daar na haar studie ook weer naar terugverhuisd. Onderweg raakte ze niet uitgepraat over hoe wonderschoon het Heuvelland eigenlijk is. De voor Limburgers bekende uitspraken kwamen voorbij, zoals hoe ‘on-Nederlands’ het landschap is en dat het voelde ‘alsof ze op vakantie was’. Dat werd natuurlijk nog versterkt door de afsluitende borrel in een bourgondische horecazaak in het centrum van Gulpen.

Uiteraard weet ik heel goed dat er niets boven het Heuvelland gaat. Het is er prachtig, zeker in de vroege herfst, als bladeren net beginnen te verkleuren, maar nog niet verloren zijn. Een glooiend landschap vol rode, gele en bruine tinten met boerderijen en schilderachtige dorpskernen.

En toch realiseer je je pas hoe mooi en bijzonder het echt is door er samen met iemand doorheen te wandelen die er niet woont en werkt. Dan is het alsof je ineens weer met nieuwe ogen naar je eigen dorp en de omringende natuur kijkt. Omdat het Heuvelland thuis is, zie je soms door de bomen het prachtige bos niet meer.

Er wordt me wel eens gevraagd waarom ik het verhaal van een object zo goed wil leren kennen. Waarom ik altijd kennis wil maken met de gebruikers, de toekomstige bewoners of eigenaren. De reden is dat ik context belangrijk vind. Bepalend zelfs. Een gebouw kan in mijn ogen eigenlijk niet los worden gezien van de omgeving waarin het staat, van de mensen die er wonen of werken en de verhalen die er in de loop van de jaren ontstaan zijn. Of in de toekomst verteld moeten worden.

Architectuur wordt door veel mensen wel als kunstvorm gezien, maar als je de functie en gebruikers van een woning van elkaar loskoppelt, ontbreekt de ziel. Dan kan een ontwerp op papier mooi ogen, maar heeft het geen vanzelfsprekende plek in een dorpskern of landschap. Dat is ook de belangrijkste reden dat ik niet zomaar uit het niets een huis kan ontwerpen. Of een mij verder onbekende boerderij kan herinrichten op papier. Als ik niet weet wat het verhaal van een object is of wat de wensen zijn van de opdrachtgevers blijft een ontwerp afstandelijk. Daarom was het ontwerpen van ons eigen huis ook zo’n leuk en tegelijkertijd makkelijk project.

Al wandelend wees mijn vriendin me op een opvallende witte woning aan de voet van de Gulperberg. ‘Dat huis verdient eigenlijk meer aandacht dan alleen van toevallige passanten’, zei ze met een knipoog. Daar kon ik het natuurlijk alleen maar mee eens zijn.